در ابتدا قبل از اینکه این مقاله را مطالعه کنید، اگر در حال یادگیری فارکس هستید و نیاز به یک آموزش کامل دارید، توصیه میکنیم وارد صفحه آموزش فارکس شوید.
تعریف کال مارجین
کال مارجین یا «فراخوانی اعتبار» به تریدر هشدار میدهد که موجودی سرمایهی او در حسابی که هماکنون پوزیشن باز دارد به حداقل مقدار مورد نیاز برای ادامهی ترید رسیده است. درست مانند خودرویی است که شما سوار میشوید و حین رانندگی، آمپر بنزین را میبینید که به خط قرمز یا مرز هشدار رسیده است.
در چنین مواقعی چه میکنید؟ وقتی میزان سوخت به حداقل میرسد، باید در نزدیکترین جایگاه سوختگیری کنید، وگرنه چه بسا در چند کیلومتر جلوتر تهماندهی سوخت نیز تمام شده و به مقصد نمیرسید. کال مارجین هم در واقع همان آمپر سوخت خودرو ترید شما در فارکس است و سرمایه شما هم سوخت این خودرو محسوب میشود!
بنابراین، وقتی پوزیشن در ضرر قرار داشته باشد و آن را نبندید، سرانجام، موجودی شما به حدی کم میشود که سیستم بروکر به طور خودکار هشدار «کال مارجین» یا به عبارتی «فراخوان اعتبار» صادر میکند تا سرمایهی بیشتری واریز کنید.
برای مطالعه بیشتر راجب بخش پایه فارکس میتوانید به مقاله آموزش مقدماتی فارکس مراجعه کنید.
کال مارجین چگونه رخ می دهد؟
فراخوان مارجین از یک معاملهگر میخواهد که یا داراییهای اضافی را به عنوان وثیقه در اختیار بروکر قرار دهد یا به سرعت، بخشی از سرمایهگذاریهایی را که با پول قرض گرفته شده خریداری کرده است، بفروشد. اگر تریدری با سرمایه کوچک هستید، call margin میتواند به شما آسیب روانی و مادی زیادی وارد کند به طوری که در تریدهای بعدی نیز از ترس کال مارجین شدن، ممکن است تمرکز خود را از دست بدهید و معاملهای را که شاید سود خوبی داشته باشد، با کوچکترین اصلاح قیمتی، با زیان یا با یک سود بسیار جزئی ببندید.
در بازار سهام وقتی حدود ۲۵ تا یک سوم (گاهی اوقات نیز به درخواست تریدر تا ۴۰ درصد) سرمایهی تریدر با افت مواجه شود، بروکر برای او پیغام کال مارجین ارسال میکند. این هشدار از طریق ایمیل، پیامرسانهای اجتماعی، تماس تلفنی و… به معاملهگر اطلاعرسانی میشود. حتی امکان دارد هنگامی که میزان زیان بخواهد به بیش از این مقدار افزایش یابد، طبق قراردادی که از قبل بین آنها منعقد شده، بدون اطلاع یا اجازهی تریدر، پوزیشن بسته شود تا از افزایش زیان جلوگیری به عمل آورد.
اما در بازار فارکس این چنین نیست و بروکر با هیچ تریدری تماس نمیگیرد. زیرا در این بازار، اغلب تریدرها خردهپا هستند و با اعداد و ارقام کوچک معامله میکنند. از سوی دیگر، طرف معاملهی تریدر، در اکثر موارد خود بروکر است، بنابراین کارگزاریها بیشتر به سود خود میاندیشند و باخت تریدر یعنی برد بروکر! بنابراین، هنگامی که زیان تریدر حتی به بیش از ۵۰ درصد هم میرسد، بروکر به هیچ عنوان برای او هشدار کال مارجین نمیفرستد و این وضعیت تا جایی ادامه پیدا میکند که اکثر سرمایهی تریدر از دست برود و به لیکوئید شدن ختم گردد.
تفاوت لیکوئید شدن و کال مارجین چیست؟
در بازار فارکس لیکوئید شدن بدترین اتفاقی است که میتواند برای یک تریدر رخ دهد زیرا وقتی یک تریدر لیکوئید میشود یعنی تمام سرمایهی خود را از دست داده است. ترید با اهرم بالا در معاملاتی که قیمت خلاف پوزیشن باز شده حرکت میکند، سرعت لیکوئید شدن را افزایش میدهد. این گونه معاملات معمولا زمانی رخ میدهد که تریدر از حد ضرر (استاپلاس Stop Loss) استفاده نمیکند یا اگر حد ضرر قرار میدهد، هنگامی که قیمت به استاپلاس نزدیک میشود، مکان آن را تغییر میدهد.
اما در کال مارجین اما تمام سرمایهی تریدر از بین نمیرود بلکه طبق فرمول بروکر که اتفاقا بین بروکرها نیز متفاوت است، هنگامی که مقدار درصد مشخصی از سرمایهی تریدر باقی بماند، بروکر به او هشدار میدهد تا موجودی حساب خود را افزایش دهد یا معامله (یا معاملاتی) را که در ضرر قرار دارد ببندد. با بستن معاملهای که در ضرر قرار دارد حداقل بخش کوچکی از سرمایهی تریدر باقی میماند تا بتواند در معاملات بعدی استفاده کند.
مشکل بسیار مهمی که به خصوص گریبان تریدرهای مبتدی را میگیرد این است که حتی هشدار call margin را نیز جدی نمیگیرند یا منتظر میمانند تا معجزهای رخ دهد! این گروه از تریدرها عوض این که به محض دریافت هشدار کال مارجین بلافاصله هر تعداد پوزیشنی را که در ضرر دارند ببندند تا لااقل از زیان بیشتر جلوگیری شود، دقیقا برعکس عمل میکنند. آنها آنقدر چارت چشم میدوزند تا شاید معجزهای رخ دهد اما سرانجام بروکر به طور خودکار معامله ی آنها را میبندد. تازه آن موقع است که انگار از خواب بیدار میشوند.
نکتهی بسیار مهم این است که بازار فارکس تقریبا تافتهای جدا بافته از سایر بازارهای مالی است. در این بازار، معنی کال مارجین شدن با لیکوئید شدن هیچ تفاوتی ندارد زیرا چندین سال فعالیت در این بازار ثابت کرده که بروکرها زمانی به تریدرها اعلام کال مارجین میکنند، که او در مرز لیکوئید شدن قرار داشته باشد. حتی اگر تریدر همزمان با هشدار کال مارجین، سریعا پوزیشنهای خود را ببندد، باز هم سرمایهای بین صفر تا نهایتا کمتر از پنج درصد باقی میماند که عملا چندان تفاوتی با لیکوئید شدن ندارد.