دیدهبان اقتصاد جهان
در هفته پیش در عرصه اقتصاد جهان اتفاقات زیادی افتاد که مهمترین آنها به شرح زیر است:
ترامپ مقابل بازار اوراق خزانه عقبنشینی کرد
پیش از آنکه غروب روز “تعرفههای متقابل” تمام شود، دونالد ترامپ اعلام کرد که برای اکثر کشورها، اجرای تعرفهها به مدت ۹۰ روز به تعویق میافتد؛ تصمیمی که باعث بازگشت قدرتمند بازارهای سهام شد.
یکی از اهداف اصلی دولت ترامپ کاهش نرخ بهره بود؛ اما با اوجگیری بازده اوراق بلندمدت به دلیل نگرانیها از رکود تورمی، کاخ سفید از موضع اولیهی خود یعنی بدون استثنا، بدون وقفه و مذاکره با هر کشور بهصورت جداگانه برای حذف کامل کسریهای تجاری، عقب نشست و اکنون تعرفهها برای اکثر کشورها به ۱۰ درصد کاهش یافتهاند.
البته این عقبنشینی شامل چین نمیشود. صادرات چین اکنون با تعرفهای ۱۴۵ درصدی مواجه است؛ اقدامی تلافیجویانه در پاسخ به تصمیمات اخیر پکن.
فروش گسترده اوراق قرضه فراتر از انتظار بود
موج فروش اوراق خزانهداری بلندمدت آمریکا باعث جهش شدید بازده این اوراق شد و بزرگترین فروش داراییهای امن را از سال ۲۰۲۰ تاکنون رقم زد.
افزایش هزینههای استقراض، ضربهای دیگر به اقتصاد جهانی وارد کرد؛ اقتصادی که پیش از این نیز تحت فشار سیاستهای تجاری تهاجمی ترامپ قرار داشت.
بازدههای بالاتر، که بر وامهای مسکن تا نرخهای تسهیلات تأثیرگذارند، یکی از اهداف کلیدی دولت ترامپ یعنی کاهش هزینههای وامگیری به نفع مصرفکننده را تضعیف کردهاند؛ موضوعی که توسط وزیر خزانهداری، اسکات بسنت، نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
ضعف دلار آمریکا
دلار آمریکا نتوانسته جایگاه خود را بهعنوان یک دارایی امن باز پس گیرد. برعکس، با تضعیف اعتماد عمومی به سیاستگذاریهای دولت، ارزش دلار کاهش یافته است.
تغییرات مکرر در سیاستها و فضایی که دولت ترامپ از بیثباتی و ابهام ایجاد کرده، آسیبهایی جدی به اقتصاد آمریکا، جایگاه جهانی آن، بازارهای مالی و ارزش دلار وارد کرده است.
بازار ارز در وضعیت ناپایدار باقی مانده است
پس از اعلام توقف تعرفهها، داراییهای امن تحت فشار فروش قرار گرفتند، در حالیکه ارزهای بازارهای نوظهور و ارزهای وابسته به کالا که پیشتر تحت فشار جنگ تجاری بودند، بهبود قابلتوجهی را تجربه کردند.
با این حال، در پایان هفته، تمایل بازار به سمت داراییهای امن دوباره افزایش یافت که نشاندهندهی شکنندگی ارزهای چرخهای (cyclical currencies) است. ارزهای چرخهای به ارزهایی گفته میشود که ارزش آنها به شدت تحت تأثیر چرخههای اقتصادی قرار میگیرد. این ارزها معمولاً در دورههای رشد اقتصادی قویتر عمل میکنند و در زمان رکود اقتصادی ضعیفتر میشوند. به عبارت دیگر، ارزش این ارزها با تغییرات در فعالیتهای اقتصادی و تقاضای جهانی برای کالاها و خدمات تغییر میکند.
نگاهی به هفته پیشرو
هفته پیشرو میتواند برای بازارهای جهانی سرنوشتساز باشد، زیرا توجه سرمایهگذاران به دادههای تورمی و تصمیمات بانکهای مرکزی معطوف شده است. مهمترین اتفاقات و دادههای اقتصادی این هفته شامل موارد زیر میشوند:
دادههای تورمی
در هفتهی پیشرو، انتشار شاخصهای مهم تورم در اقتصادهای بزرگ جهان در کانون توجه قرار دارد.
- در بریتانیا، دادههای شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) مربوط به ماه مارس، روز چهارشنبه منتشر خواهند شد؛ عدد سالانهی قبلی ۲.۸ درصد ثبت شده بود.
- منطقه یورو نیز در همان روز، دادههای نهایی تورم ماه مارس را اعلام خواهد کرد که انتظار میرود نرخ تورم سالانه (YoY) برابر با ۲.۲ درصد و ماهانه (MoM) معادل ۰.۶ درصد باشد.
- در کانادا نیز دادههای تورم ماه مارس روز سهشنبه منتشر خواهند شد. رقم سالانهی قبلی برابر با ۲.۶ درصد و رقم ماهانه ۱.۱ درصد گزارش شده بود.
این آمارها چشمانداز دقیقتری از روند تورم ارائه میدهند و تأثیر بالقوهی آنها بر سیاستهای پولی بسیار مورد توجه قرار خواهد گرفت.
شاخصهای رشد اقتصادی
تولید ناخالص داخلی چین برای سهماهه نخست سال ۲۰۲۵، مهمترین گزارش اقتصادی هفته خواهد بود. نرخ رشد سالانهی قبلی برابر با ۵.۴ درصد بود.
همراه با این گزارش، آمار تولید صنعتی و فروش خردهفروشی مربوط به ماه مارس نیز روز چهارشنبه منتشر خواهد شد. رشد سالانهی تولید صنعتی قبلاً ۵.۶ درصد و رشد فروش خردهفروشی ۴.۲ درصد ثبت شده بود.
در آمریکا، دادههای خردهفروشی ماه مارس روز چهارشنبه منتشر خواهند شد که رقم ماهانهی قبلی برابر با ۰.۲ درصد گزارش شده بود. همچنین شاخص تولیدات صنعتی (ماه مارس) و شاخص تولید امپایر (برای آپریل) نیز اطلاعات تکمیلی مهمی درباره وضعیت اقتصادی آمریکا ارائه خواهند کرد.
تصمیمات بانکهای مرکزی
بانک مرکزی کانادا روز چهارشنبه تصمیم خود درباره نرخ بهره را اعلام خواهد کرد. نرخ بهره فعلی این کشور ۲.۷۵ درصد است.
همچنین روز پنجشنبه، بانک مرکزی اروپا (ECB) تصمیم سیاست پولی خود را اعلام خواهد کرد. نرخ بهره سپرده قبلی ۲.۵۰ درصد و نرخ بازپرداخت اصلی (refinancing rate) برابر با ۲.۶۵ درصد بوده است.
سرمایهگذاران و فعالان بازار به دقت این تصمیمات را دنبال خواهند کرد، چراکه بر جفتارزهای EUR و CAD تأثیر مستقیمی خواهند داشت.
بهروزرسانیهای مهم بازار کار
روز سهشنبه، بریتانیا گزارش اشتغال ماه فوریه را منتشر خواهد کرد که تمرکز اصلی آن بر رشد دستمزدها در بخش خصوصی خواهد بود.
روز پنجشنبه نیز، گزارش اشتغال استرالیا برای ماه مارس منتشر میشود. نرخ بیکاری قبلی این کشور ۴.۱ درصد بوده و تغییرات اشتغال نیز کاهش ۵۲.۸ هزار نفری را نشان میداد.