اتریوم (Ethereum) چیست؟ + همه چیز درباره شبکه eth

سرویس‌های شبکه اتریوم

همانطور که تا اینجا متوجه شدید، شبکه اتریوم(Ethereum) یک بستر بلاکچین عمومی و غیرمتمرکز است، اما این کارکردها چه مزیتی دارند و کاربرد آن‌ها چیست؟

• قراردادهای هوشمند
• ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps)
• انتقال دارایی‌های دیجیتال مثل اتر و سایر توکن‌ها
• پشتیبانی از امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)
• ایجاد و مدیریت توکن‌ها

همچنین در ادامه هرکدام از این قابلیت‌ها و کاربردهای مهم اتریوم را به‌صورت جداگانه و با جزئیات کامل بررسی کنیم.

۱. قراردادهای هوشمند: قراردادهای هوشمند، قراردادهایی دیجیتال، بدون واسطه و امن هستند.

• کاربرد: اجرای هرگونه قرارداد مالی، قرارداد وام‌دهی یا هر نوع توافق دیگر به صورت غیرمتمرکز.
• مزیت: عدم نیاز به نهاد قانونی و ثبت قضایی قراردادها.

۲. ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps): دومین سرویس مهم اتریوم پشتیبانی از برنامه‌های غیرمتمرکز است. این برنامه‌ها به دلیل شفافیت و امنیت شبکه بلاکچین، بدون کنترل توسط یک نهاد مرکزی توسعه پیدا می‌کنند.

• کاربرد: در اپلیکیشن‌های مالی، بازی‌ها و شبکه‌های اجتماعی.
• مزیت: جلوگیری از تغییرات غیرمجاز در برنامه‌ها.

۳. انتقال دارایی‌های دیجیتال مثل اتر و سایر توکن‌ها: اتریوم در زمینه‌ی نقل و انتقالات مالی هم قدرتمند است و امکان انتقال امن و سریع اتر (ETH) و انواع توکن‌ها در بستر شبکه اتریوم فراهم است.

• کاربرد: انجام پرداخت‌‌ها، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مختلف و تعامل با پروژه‌های بلاکچینی.
• مزیت: این فرآیند در بستر اتریوم با سرعت بالا و امنیت و شفافیتی مثال زدنی انجام می‌شوند.

۴. پشتیبانی از امور مالی غیرمتمرکز (DeFi): شبکه اتریوم ستون فقرات پروژه‌های مالی غیرمتمرکز است‌. این پروژه‌ها که خدماتی مانند وام‌دهی و تجارت ارزهای دیجیتال را انجام می‌دهند، به شدت به اتریوم وابسته هستند.

• کاربرد: صرافی‌های غیرمتمرکز و جهانی، سیستم‌های پرداخت بین‌المللی و سیستم‌های سرمایه‌گذاری.
• مزیت: حذف واسطه‌ها، عدم کنترل دولت‌ها و دسترسی آسان جهانی.

۵. ایجاد و مدیریت توکن‌ها: اتریوم با استفاده از استانداردهایی مانند ERC-20 (توکن‌های معمولی) و ERC-721 (توکن‌های غیرقابل‌تعویض یا NFT) امکان ایجاد توکن‌های جدید را بسیار آسان کرده است.

• کاربرد: راه‌اندازی ارزهای دیجیتال جدید، مدیریت دارایی‌های دیجیتال، و ایجاد توکن‌های غیر قابل تعویض.
• مزیت: تنوع کاربرد و انعطاف‌پذیری.

تاریخچه اتریوم

تاریخچه‌ی اتریوم چیست و این شبکه چطور به یکی از غول‌های بلاکچین تبدیل شد؟ به طور کلی تاریخچه اتریوم را می‌توان اینگونه تعریف کرد:

• سال ۲۰۱۳ – ایده اولیه و مراحل ابتدایی؛
• سال ۲۰۱۴ – تاسیس پروژه و جذب سرمایه؛
• سال ۲۰۱۵ – راه‌اندازی رسمی اتریوم؛
• سال ۲۰۱۶ – هک بزرگ؛
• از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ – توسعه و رشد پروژه؛
• از سال ۲۰۲۰ تا اکنون – توسعه و رشد پیوسته.

سال ۲۰۱۳ – ایده اولیه و مراحل ابتدایی

وقتی ویتالیک بوترین، برنامه‌نویس روسی-کانادایی متوجه محدودیت‌های بیت‌کوین در اجرای قراردادهای پیچیده شد، به فکر توسعه‌ی یک پلتفرم بلاکچینی جدید افتاد. به دنبال این ایده او در سال 2013 مقاله‌ای منتشر کرد که در آن بحث ایجاد پلتفرمی برای اجرای قراردادهای هوشمند و توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز را برای اولین بار مطرح کرد.

سال ۲۰۱۴ – تاسیس پروژه و جذب سرمایه

یک سال بعد ویتالیک بوترین، میهای آلیسی، گوین وود، چارلز هاسکینسون، آنتونی دی لوریو، و جوزف لوبین به‌عنوان توسعه دهندگان اصلی اتریوم معرفی شدند و پروژه تاسیس شد. آن‌ها توانستند از طریق عرضه اولیه سکه(ICO)، بیش از 18 میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری کنند.

سال ۲۰۱۵ – راه‌اندازی رسمی اتریوم

بالاخره در 30 جولای 2015، اولین نسخه شبکه اتریوم با نام Frontier معرفی شد. ویژگی اصلی نسخه اولیه این بود که به توسعه‌دهندگان امکان آزمایش و استقرار قراردادهای هوشمند اولیه را می‌داد.

سال ۲۰۱۶ – هک بزرگ

سال 2016، یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز (DAO) با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم تاسیس شد. استقبال از این سازمان به حدی بود که توانست در عرض چند هفته 150 میلیون دلار سرمایه جذب کند. اما این موفقیت پابرجا نبود و به دلیل یک نقص امنیتی در قرارداد هوشمند DAO، هکرها توانستند بخشی از سرمایه این شرکت را سرقت کنند. این اتفاق خوبی برای اتریوم نبود و جامعه اتریومی‌ها اختلاف افتاد و آن‌ها تصمیم گرفتند برای جبران خسارت، یک هارد فورک ایجاد کنند. این اقدام به تشکیل دو شبکه مجزا منجر شد: یکی نسخه جدید اتریوم(Ethereum) و دیگری نسخه قدیمی یا اتریوم کلاسیک(Ethereum Classic).

از سال ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۰ – توسعه و رشد پروژه

بعد از فراز و فرودهای بسیار، سال 2017 نقطه عطفی برای اتریوم بود. به این دلیل که پروژه‌های متعددی از این شبکه برای جمع‌آوری سرمایه از طریق ICO استفاده کردند. علاوه بر این پروژه‌های مالی غیرمتمرکز(DeFi) بر پایه اتریوم توسعه یافتند و کم کم به یکی از کاربردهای اصلی این شبکه تبدیل شدند.

البته این استقبال گسترده از اتریوم باعث ایجاد محدودیت‌هایی هم شد؛ مثلا هزینه‌‌های Gas بالا رفت و مقیاس‌پذیری شبکه کاهش یافت. موضوعی که نیاز به ارتقای بستر اتریوم را پررنگ کرد.

از سال ۲۰۲۰ تاکنون – توسعه و رشد پیوسته

از سال ۲۰۲۰ شبکه اتریوم راه جدیدی را در پیش گرفت؛ اتریوم به منظور بهبود مقیاس‌پذیری و کاهش مصرف انرژی، فرآیند انتقال از مکانیزم اثبات کار(PoW) به اثبات سهام (PoS) را آغاز کرد و به دنبال این اقدام اولین مرحله اتریوم 2.0 در همان سال 2020 راه‌اندازی شد. دو سال بعد و در سپتامبر ۲۰۲۲ اتریوم به طور کامل به مکانیزم اثبات سهام منتقل شد. پس از این اتفاق مهم و به منظور حل مشکلات مقیاس‌پذیری، راه‌حل‌هایی مانند Rollups و Sidechains روی اتریوم توسعه داده شدند.

استخراج اتریوم چیست؟

استخراج اتریوم(Ethereum) به فرایندی گفته می‌شود که در آن تراکنش‌ها روی بلاکچین تایید و بلاک‌های جدیدی ایجاد می‌شوند. برای استخراج اتریوم به کارت‌های گرافیک(GPU) بسیار قدرتمندی نیاز است.

استخراج اتریوم علاوه بر سخت‌افزارهای قدرتمند به کیف پول دیجیتال و استخر استخراج(Mining Pool) هم نیاز دارد. البته باید در نظر داشته باشیم که با انتقال اتریوم از مکانیزم اثبات کار(Proof of Work) به اثبات سهام(Proof of Stake)، استخراج اتریوم به روش سنتی دیگر امکان‌پذیر نیست. در این روش جدید، کاربران با استیک کردن(قفل کردن یا سپرده گذاری) اتریوم‌های خود در شبکه به جای استخراج، می‌توانند پاداش کسب کنند.

آنچه در مقاله «اتریوم چیست؟» خواندیم:

در این مقاله سعی کردیم به سوال پر تکرار «اتریوم چیست» پاسخ دهیم و با نگاهی به تحولات این شبکه، روش‌های استخراج آن و مزایا و معایبش را بررسی کنیم.