در ابتدا قبل از اینکه این مقاله را مطالعه کنید، اگر در حال یادگیری فارکس هستید و نیاز به یک آموزش کامل دارید، توصیه میکنیم وارد صفحه آموزش فارکس شوید.
swap یا نرخ بهره شبانه چیست؟
سوآپ که در انگلیسی به آن Rollover Fee نیز میگویند، درواقع بهرهی شبانه است که بروکر از تریدر میگیرد. این بهره را فقط زمانی که پوزیشن شما حداقل یک شب باز بماند، میگیرند. چرا میگیرند؟ علت آن کاملا واضح است.
اجازه دهید موضوع را با یک مثال شرح دهیم. شما اگر بروید از یک بانک مبلغی وام بگیرید، از شما درصدی نیز به عنوان سود وام تحت عنوان «کارمزد» نمیگیرند؟ بروکر هم از شما همان بهره یا کارمزد وام را می گیرد. شاید بگویید «من که از بروکر وام نگرفتهام!»، اتفاقا گرفتهاید ولی شاید یادتان نباشد!
سرمایهی شما در بازار فارکس ممکن است ۱۰۰۰ دلار یا حتی ۱۰۰ دلار باشد اما آیا شما با همین مقدار پول خودتان ترید انجام میدهید؟… قطعا خیر، زیرا سرمایهی شما بسیار اندک است و اگر بخواهید با همان پول ترید بزنید سود آن اصلا به چشم نمیآید بلکه در هنگام معامله شما از لوریج یا اهرم استفاده میکنید.
فرض کنید سرمایه شما در حساب بروکر، ۱۰۰ دلار است. حالا اگر از لوریج ۱۰۰ استفاده کنید، میزان سرمایه شما برای معامله ۱۰۰ ضربدر ۱۰۰ مساوی با ده هزار دلار میشود. اگر از لوریج ۱۰۰۰ استفاده کنید، ۱۰۰ ضربدر ۱۰۰۰، یک صد هزار دلار میشود! از این یکصد هزار دلاری که شما معامله میزنید، درواقع ۱۰۰ دلار سرمایهی خالص شماست و ۹۹ هزار و ۹۰۰ دلار پولی است که بروکر به شما قرض میدهد تا بتوانید با آن معامله کنید و سود خوبی بگیرید.
البته اهرم مانند یک شمیر دو لبه عمل میکند، یعنی اگر از معامله سود کنید، میزان سود حاصل نسبت به سود اصلی سرمایهی شما، هزار برابر است و اگر ضرر هم بکنید، باز میزان زیان شما نسبت به زیان سرمایهی اصلی شما هزار برابر محاسبه میشود. برای بروکر این مهم نیست که شما سود میکنید یا ضرر، بلکه این مهم است که به ازای یکصد دلار شما، حدود یکصد هزار دلار به شما قرض داده تا معامله کنید.
این معامله اگر برای روز بعد باز نماند هیچ میزان«سود شبانه» یا همان «سوآپ» به آن تعلق نمیگیرد اما اگر برای روز بعد بماند، میزان سوآپ براساس سود سالیانه که بانک مرکزی مربوطه محاسبه و اعلام میکند، بعلاوهی کارمزد یا کمیسیون بروکر، برای شما نیز محاسبه میشود.
این مقدار سواپ گاهی اوقات اگر یک شب باز بماند، با سود سه برابری محاسبه میشود، یعنی برای باز بودن معاملهی شما تنها در یک شب، بروکر سود سه برابری یعنی « نرخ بهره شبانه » سه شب را از شما میگیرد که در ادامه به علت این موضوع نیز خواهیم پرداخت.
شاید اکنون بگویید «من در حسابم ۱۰۰ هزار دلار سرمایه دارم و علاقهای به استفاده از اهرم در معاملات ندارم». دراین صورت میتوانید با موضوع را با پشتیبانی بروکر خود درمیان بگذارید، تا میزان لوریج یا اهرم را از روی حساب شما بردارد، اما حتی تریدرهای حرفهای نیز چنین کاری را نمیکنند، هرچند که به احتمال زیاد از اهرمهای بسیار پایین مثلا لوریجهای ۲۰ تا نهایتا ۱۰۰ برابری استفاده میکنند.
برای مطالعه بیشتر راجب بخش پایه فارکس میتوانید به مقاله آموزش مقدماتی فارکس مراجعه کنید.
آیا روی جفت ارز ها سواپ محاسبه میشود؟
پاسخ مثبت است اما این سواپ همیشه به ضرر مشتری نیست و روی برخی از جفتارزها، بروکر نه تنها از شما سواپ نمی گیرد که برعکس، حتی به شما سود شبانه یا همان سواپ شبانه را نیز میپردازد! اگر تعجب کردید یا گیج شدید، اجازه دهید تا با یک مثال توضیح داده شود.
بروکرها، هرکدام صدها هزار تریدر عضو دارند و اگر بخواهند برای هرکدام فقط اهرم ۱۰۰۰ برابری بدهند، نیاز به سرمایهی بسیار هنگفت و شاید رقم چند ده میلیارد دلاری داشته باشند. مسلما هیچکدام از بروکرها چنین سرمایه عظیمی ندارند لذا برای این که بتوانند این اهرم یا لوریج را در اختیار مشتریان خود قرار دهند، از بانکهای مرکزی وام می گیرند و در هنگام بازپرداخت باید سود وام را نیز بپردازند.
پوزیشن شما اگر به وقت سرور از آغاز روز تا انتهای شب باز باشد هیچ بهرهای به عنوان سواپ شبانه از شما گرفته نمیشود اما درصورتی که یک شب باز به ماند و به اصطلاحِ بروکر، Over Night شود به آن کارمزد تعلق میگیرد و به همین دلیل از شما بهره شبانه میگیرند. ما توصیه میکنیم برای اطلاعات بیشتر توصیه میکنیم مقاله جفت ارز چیست؟ را مطالعه کنید.
انواع سواپ
سوآپ در بازار فارکس انواع مختلفی دارد که مهمترین آنها همان دو نوع هستند که در بالا شرح آنها آمد:
سواپ منفی
در این نوع Swap اگر تریدی که انجام میدهید پیش از پایان شبِ سرور بسته نشود، به آن کارمز منفی تعلق میگیرد که بر اساس محاسبه با فرمولی که در ادامه خواهد آمد، کارمز یا بهرهی شبانه از حساب شما کسر میشود.
سواپ مثبت
این نوع سوآپ درواقع همان وضعیت بالا را دارد منتها اگر در این معامله فروش یا Sell بزنید، میزان بهرهی شبانه مثبت میشود و مقدار وجه سواپ از سوی بروکر به شما پرداخت شده و به حساب شما اضافه میگردد.
در بازار فارکس سواپهای دیگری نیز وجود دارند ازجمله:
- سواپ نرخ بهره،
- سواپ مبادلات ارزی ثابت -ثابت (Fixed-For-Fixed)
- سواپ مبادلات ارزی ثابت- شناور (Fixed-For-Floating)
- سواپ مبادلات ارزی شناور – شناور (Floating-For-Floating)
- نرخ بازده کل
- سواپ ارز متقاطع
کاربرد نرخ بهره سوآپ
سواپ یا Swap شبانه کاربردهای زیادی دارد که مهمترین کاربرد آن برای تامین وام شما با مبالغ بالا است تا بتوانید در تریدهایی که انجام میدهید، از اهرم با درصدهای بسیار بالا استفاده کنید.