در ابتدا قبل از اینکه این مقاله را مطالعه کنید، اگر در حال یادگیری فارکس هستید و نیاز به یک آموزش کامل دارید، توصیه می‌کنیم وارد صفحه آموزش فارکس شوید.
GDP چیست؟
GDP که به آن تولید ناخالص داخلی نیز گفته میشود، به ارزش پولی تمامی کالاهایی گفته میشود که در یک کشور تولید میشود. نرخ Gross domestic product یا همان GDP کمک می‌کند تا اندازه و میزان رشد اقتصادی یک کشور را به صورت کامل پیش‌بینی کرده و مورد تجزیه و تحلیل قرار دهید.
تولید ناخالص داخلی را می‌توان به سه روش با استفاده از مخارج، تولید یا درآمد محاسبه و آن را برای تورم و جمعیت تنظیم کرد تا بینش عمیق‌تری از وضعیت اقتصادی ارائه دهد. در تولید ناخالص داخلی واقعی، تورم نیز در محاسبه آن در نظر گرفته میشود، در حالی که تولید ناخالص داخلی این مسئله را در نظر نمی‌گیرد. تورم به این دلیل در نظر گرفته میشود که در کشورهایی که تورم بسیار بالاست ممکن است حتی با کاهش تولید به دلیل گران‌تر شدن قیمت‌ها، اینگونه نشان دهد که GDP بالا می‌رود، اما این مسئله واقعی نیست و در فاکتورهای محاسباتی سرمایه‌گذاران محاسبه نمی‌شود. اگر علاقه زیادی به تحلیل فاندامنتال دارید به مقاله تحلیل فاندامنتال چیست؟ مراجعه کنید.
انواع GDP
همان‌طور که گفتیم انواع مختلفی از GDP وجود دارد که یکی یکی آنها را به شما توضیح خواهیم داد:
- GDP نرمال؛
- GDP واقعی؛
- GDP سرانه؛
- نرخ GDP.
در ادامه تمامی موارد بالا را بررسی خواهیم کرد:
GDP نرمال:
این نوع GDP با استفاده از نرخ تورم و کم نکردن آن محاسبه میشود. یعنی علاوه بر میزان رشد تولید ناخالص داخلی، ممکن است تورم نیز قیمت‌ها را بالا ببرد اما در این مدل محاسبه میشود.
GDP واقعی:
در تولید ناخالص واقعی یعنی GDP واقعی بدون تورم محاسبه میشود، یعنی در نهایت پس از محاسبه کل تولید ناخالص ملی بین دو زمان مختلف مثل در دو ماه یا دو سال متفاوت، نرخ تورم نیز محاسبه و از میزان ارزش پولی آن کم میشود. این مدل محاسبه نرخ GDP در واقع واقعی‌ترین و سالم‌ترین نرخ GDP است.
GDP سرانه:
تولید ناخالص داخلی سرانه به مدل محاسبه میزان تولید ناخالص داخلی به ازای هر نفر از جمعیت کشور گفته میشود. این آمار نشان میدهد که میزان تولید به ازای درآمد هر فرد در اقتصاد چقدر است. این مدل را یا به صورت نرمال یا واقعی بدون تورم محاسبه می‌کنند. اگر تولید ناخالص سرانه یک کشور با سطح جمعیت پایدار در حال رشد باشد، نشان‌دهنده وضعیت مناسب اقتصادی برای مردمان آن کشور است.
نرخ GDP:
نرخ GDP در واقع میزان نرخ رشد تولید ناخالص داخلی را در مقایسه با سرعت رشد اقتصادی مقایسه می‌کند. این نرخ معمولاً به صورت درصد بیان میشود و سیاست‌گذاران اقتصادی بیشتر از آن استفاده می‌کنند. این نرخ برای سیاست‌گذاری در زمینه نرخ تورم و بیکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگر نرخ رشد تولید ناخالص داخلی تسریع شود، ممکن است سیگنالی باشد که اقتصاد در رشد بیش از حد است و بانک مرکزی ممکن است به دنبال افزایش نرخ بهره باشد.
روش های محاسبه GDP
محاسبه تولید ناخالص داخلی یک کشور شامل تمام مصرف خصوصی و عمومی، هزینه‌های دولتی، سرمایه‌گذاری‌ها، هزینه‌های ساخت‌وساز پرداخت‌شده و تراز تجاری خارجی میشود. از میان تمام اجزایی که تولید ناخالص داخلی یک کشور را تشکیل می‌دهند، تراز تجاری خارجی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تولید ناخالص داخلی یک کشور زمانی افزایش می‌یابد که ارزش کل کالاها و خدماتی که تولیدکنندگان داخلی به کشورهای خارجی می‌فروشند از ارزش کل کالاها و خدمات خارجی که مصرف کنندگان داخلی خریداری می‌کنند، بیشتر شود که فرمول آن به شرح زیر است:
GDP=C+G+I+NX
C= هزینه مصرف
G= هزینه دولتی
I= سرمایه گذاری
NX= خالص صادرات
همه این عوامل به تولید ناخالص ملی کمک می‌کنند، به‌خصوص مخارج مصرف‌کننده بزرگترین مولفه تولید ناخالص ملی است که دو سوم تولید ناخالص داخلی آمریکا را به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان تشکیل میدهد.
