افزایش نقدشوندگی در بازار بیت‌کوین
در هفته گذشته، بازار بیت‌کوین شاهد یک صعود سریع و قدرتمند بود؛ به‌طوری‌که قیمت این رمزارز تا سقف ۹۷٬۹۰۰ دلار افزایش یافت که بالاترین سطح آن طی بیش از دو ماه گذشته به‌شمار می‌رود. پس از این رشد، قیمت کمی اصلاح شد و تا حدود ۹۴٬۰۰۰ دلار کاهش یافت، اما سپس مجدداً تا محدوده ۹۷٬۰۰۰ دلار صعود کرد.
این قدرت بازار، موج جدیدی از ورود سرمایه را به همراه داشت و به افزایش نقدشوندگی بیت‌کوین منجر شد. در همین حال، مشاهده می‌شود که برخی سرمایه‌گذاران نیز برای کاهش ریسک و شناسایی سود، اقدام به فروش بخشی از دارایی‌های خود در جریان این روند صعودی کرده‌اند.
یکی از معیارهای مناسب برای سنجش میزان نقدشوندگی شبکه، شاخص ارزش بازار تحقق‌یافته (Realized Cap) است؛ معیاری که جریان خالص سرمایه واردشده به دارایی دیجیتال را بر اساس قیمت واقعی جابه‌جایی کوین‌ها محاسبه می‌کند. در حال حاضر، ارزش بازار تحقق‌یافته بیت‌کوین به بالاترین سطح تاریخی خود، یعنی ۸۸۹ میلیارد دلار رسیده است. طی یک ماه گذشته، این شاخص رشدی معادل ۲.۱٪ را تجربه کرده است.
شاخص سود و زیان تحقق‌یافته خالص (Net Realized Profit/Loss)، به‌عنوان اولین شاخص برگرفته شده از شاخص Realized Cap محاسبه می‌شود و امکان بررسی جریان خالص سرمایه‌گذاری (به دلار) در هر روز را فراهم می‌سازد.
در هفته‌های اخیر، شاهد افزایش قابل‌توجه برداشت سود هستیم؛ به‌طوری‌که در جریان صعود اخیر بازار، بیش از ۱ میلیارد دلار در روز سرمایه خالص وارد شبکه بیت‌کوین شده است. این موضوع حاکی از بازگشت تدریجی قدرت در سمت تقاضا است؛ به‌گونه‌ای که فروشندگان قادر به تثبیت سود خود هستند و خریداران نیز حاضرند بیت‌کوین را در قیمت‌های فعلی بازار خریداری کنند. به‌صورت کلی، این وضعیت نشانه‌ای از وجود موج تقاضا است که می‌تواند عرضه‌های جدید را جذب کند.
نکته قابل‌توجه آن است که بازار از اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون وارد یک وضعیت پایدار سوددهی شده است؛ یعنی جریان سرمایه ورودی به‌طور مداوم از جریان خروجی پیشی گرفته است. این ورودی مستمر سرمایه جدید، به‌عنوان یک سیگنال مثبت و سازنده در چشم‌انداز بازار تلقی می‌شود.
با ترکیب حجم سود و زیان تحقق‌یافته در شبکه، می‌توان تصویر جامع‌تری از میزان تمایل سرمایه‌گذاران به معامله در شرایط فعلی بازار به‌دست آورد. در حال حاضر، مجموع سود و زیان تحقق‌یافته به روزانه ۱ میلیارد دلار رسیده است. تنها در ۱۵٪ از روزهای معاملاتی این چرخه، حجم بالاتری از این سطح ثبت شده است. این موضوع نشان‌دهنده افزایش فعالیت سرمایه‌گذاران و رشد تقاضا در بازار است.
نکته مهم دیگر آن‌که، سهم زیان تحقق‌یافته تنها حدود ۱ تا ۲ درصد از کل این حجم را تشکیل می‌دهد؛ این یعنی اغلب سرمایه‌گذارانی که بیت‌کوین را در قیمت‌های بالاتر از ۹۶٬۰۰۰ دلار خریداری کرده‌اند، در حال حاضر تمایلی به فروش ندارند و همچنان در موقعیت خود باقی مانده‌اند.
کاهش فشار مالی بر سرمایه‌گذاران
پیش‌تر مشاهده شد که نشانه‌هایی از بازگشت قدرت به بازار بیت‌کوین نمایان شده و در حال حاضر بازار در وضعیتی قرار دارد که سودآوری در آن غالب است. اکنون می‌توان به بررسی میزان کاهش فشار مالی ناشی از رشد اخیر قیمت پرداخت و تأثیر آن را بر مشارکت‌کنندگان بازار ارزیابی کرد.
در زمان رسیدن بازار به کف محلی اخیر در محدوده ۷۴٬۰۰۰ دلار، بیش از ۵ میلیون بیت‌کوین در وضعیت زیان‌ده قرار داشتند. اما با بهبود اخیر بازار، این رقم به حدود ۱.۹ میلیون بیت‌کوین کاهش یافته است. به عبارتی دیگر، بیش از ۳ میلیون بیت‌کوین مجدداً وارد محدوده سودآوری شده‌اند. این موضوع در مجموع منجر به تقویت احساسات مثبت میان سرمایه‌گذاران می‌شود.
در نسخه قبلی گزارش نیز به پدیده‌ای مشابه اشاره شده بود؛ جایی که بخش زیادی از کوین‌های در اختیار سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت (STH) پس از بازگشت بازار به بالای ۹۵٬۰۰۰ دلار دوباره به محدوده سود وارد شدند. به‌نظر می‌رسد که همین گروه، نقش اصلی را در فروش برای شناسایی سود ایفا کنند؛ به‌ویژه آن دسته از خریدارانی که در افت‌های قیمتی اخیر وارد بازار شده بودند و حالا در حال نقد کردن دارایی خود هستند.
اگر وضعیت کوین‌های در زیان را در میان دو گروه سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت و بلندمدت بررسی کنیم، مشاهده می‌شود که ۸۳٪ از کل زیان‌ها متعلق به گروه کوتاه‌مدت است. این نشان می‌دهد که فشار مالی عمدتاً بر دوش خریداران تازه‌وارد یا معامله‌گران اخیر قرار دارد.
بنابراین در ادامه تحلیل، تمرکز اصلی بر این گروه خواهد بود؛ چرا که تغییرات رفتاری و احساسی آن‌ها می‌تواند تصویر واضح‌تری از وضعیت فعلی بازار و جهت احتمالی آن ارائه دهد.
یکی از ابزارهای مهم برای ارزیابی فشار روانی و مالی سرمایه‌گذاران، شاخص زیان تحقق‌نیافته (Unrealized Loss) است که ارزش دلاری زیان‌های روی کاغذ را نشان می‌دهد. هنگامی که این شاخص را برای گروه سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت بررسی کنیم، دو دوره پرتنش قابل‌توجه مشاهده می‌شود:
-
آگوست ۲۰۲۴، در جریان بحران موسوم به Unwind معامله انتقالی ین (Yen-Carry Trade)، که زیان‌های تحقق‌نیافته این گروه از مرز +۲ انحراف معیار (σ) عبور کرد.
-
افت بازار در سال ۲۰۲۵ نیز باعث شد سطح استرس مالی مشابهی برای این گروه ایجاد شود و شاخص مجدداً به بالای باند +۲σ بازگردد.
با این معیار، می‌توان گفت که رالی اخیر بازار، موجب بهبود قابل‌توجهی در وضعیت سبد دارایی سرمایه‌گذاران جدید شده است؛ به‌گونه‌ای که زیان‌های تحقق‌نیافته از سطح بحرانی بالای +۲σ به مقادیر نزدیک به وضعیت خنثی کاهش یافته‌اند.
این بهبود در وضعیت مالی سرمایه‌گذاران جدید، مستقیماً در رفتار خرج‌کرد آن‌ها منعکس شده است. نمودار زیر، میزان غلبه فروش با سود بر فروش با زیان را در میان سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت نشان می‌دهد. مطابق داده‌ها، تنها در عرض چند هفته گذشته، بازار از وضعیت فروش‌های زیان‌ده به حالت فروش‌های سودآور تغییر مسیر داده است.
می‌توان از این تغییر به‌عنوان نقطه عطفی مهم یاد کرد؛ چرا که نشان می‌دهد بخش عمده‌ای از عرضه در اختیار سرمایه‌گذاران کوتاه‌مدت، اکنون مجدداً به محدوده سودآوری بازگشته است.
افزایش شدید ورود سرمایه به ETFها
در ماه‌های اخیر که قیمت بیت‌کوین دچار رکود شده بود، به‌نظر می‌رسید که تقاضای سرمایه‌گذاران نهادی نیز کاهش یافته باشد. در این دوره، صندوق‌های ETF بیت‌کوین با بزرگ‌ترین موج خروج سرمایه ثبت‌شده مواجه شدند که منجر به خروج خالص حدود ۷۰ هزار بیت‌کوین شد.
اما رالی اخیر بازار باعث افزایش دوباره اعتماد میان این سرمایه‌گذاران شده، به‌طوری که تنها در دو هفته گذشته بیش از ۴.۶ میلیارد دلار وارد ETFهای بیت‌کوین شده است.
این ورود سرمایه قدرتمند از سوی ETFها، در کنار بهبود اعتماد عمومی سرمایه‌گذاران، نشان‌دهنده‌ی بادهای موافق تازه‌ای در پشت بازار بیت‌کوین است.
کل میزان بیت‌کوینی که توسط ETFهای اسپات آمریکا نگهداری می‌شود اکنون به بیش از ۱.۱۷۱ میلیون BTC رسیده است؛ فقط ۱۱ هزار بیت‌کوین کمتر از رکورد تاریخی ۱.۱۸۲ میلیون BTC.
موج جدید ورود سرمایه موفق شده بخش عمده‌ای از خروجی‌های قبلی را جبران کند. این موضوع نیز نشانه‌ای مثبت از بازگشت تقاضا برای بیت‌کوین در میان سرمایه‌گذاران نهادی محسوب می‌شود.
