مداخله ارزی چیست؟

مداخلات ارزی در طول تاریخ

همان‌طور که گفتیم عموماً بانک‌های مرکزی این کار را یا بسیار کم انجام می‌دهند یا به صورت بسیار خرد و کوتاه مدت به چنین کاری دست می‌زنند. شاید بتوان بزرگ‌ترین و بلندمدت‌ترین مداخله ارزی را در خود کشور ایران دانست که نهایتاً به بی‌ثباتی اقتصادی می‌انجامد. چند مورد بسیار شاخص دیگر هم در جهان وجود دارد که بررسی خواهیم کرد.

مثلاً در سال 2010 تا 2015 بانک مرکزی سوئیس قصد داشت از افزایش بیش از حد ارزش پول خود در برابر دلار جلوگیری کند، 5 سال کنترل ارز کار را بجایی رسانده بود که دیگر توان این کار از بانک مرکزی سوئیس خارج شد و در نهایت با متوقف کردن این مسئله در یک لحظه آنقدر ارزش فرانک سوئیس در برابر دلار، یورو و دیگر ارزهای خارجی افزایش یافت که به یک بحرانی اقتصادی جهانی تبدیل شد و در نهایت در کسری از ثانیه چندین بانک بین‌المللی بزرگ و حتی چند بروکر ورشکسته شدند.

همچنین در بین سال‌های 2021 تا 2022 به دلیل شرایط اقتصادی که در دوران کوید-19 رخ داد، بانک‌های مرکزی به شدت به دنبال مداخله ارزی رفتند و سعی داشتند ارزش ارز خود را در برابر سایر ارزها پایین‌تر نگه دارند تا صادرات توجیه بیشتری پیدا کند و همین مسئله پیامدهای اقتصادی را برای بازار اروپا، آمریکا و کانادا ایجاد کرد که هنوز هم تاثیرات آن از بین نرفته است.

نمونه‌های دیگری نیز در تاریخ وجود دارد، مانند بحران آسیایی که در سال 1997 در کشورهایی مثل کره، اندونزی و تایلند به روش سفته بازی برای مداخله ارزی شکل گرفت که چندان هم موفق نبود و به مشکلات اقتصادی بیشتری انجامید. یا در سال 1992 که به جمعه سیاه معروف است، بانک انگلستان که می‌خواست نرخ ارز را به نقطه مد نظر خود برساند، موفق نشد و مجبور شد از مکانیسم نرخ ارز اروپا خارج شود و در نهایت چالش بزرگ و ورشکستگی عمیقی در بسیاری از شرکت‌های سرمایه‌گذاری و حتی بانک‌ها ایجاد کرد.

آنچه در مقاله مداخله ارزی چیست خواندیم:

همان‌طور که در مقاله مداخله ارزی چیست؟ متوجه شدیم، مداخله ارزی یک روش اقتصادی مناسب اما بسیار خطرناک است که باید به بهترین شکل ممکن و طی یک دوره کوتاه انجام شود، در غیر این صورت چالش‌های مالی بزرگی را برای اقتصاد کشور ایجاد می‌کند تاجایی که ممکن است نتیجه معکوس دهد و شرایط را پیچیده‌تر کند.