خانه > مقالات > قرارداد اختیار معامله در بازارهای مالی (Option Contract)

قرارداد اختیار معامله در بازارهای مالی (Option Contract)

امتیاز:5

قرارداد اختیار معامله به قراردادی گفته می‌شود که در آن یک تاریخ معین برای فروش یا خرید یک دارایی تعیین می‌شود. این قرارداد شبیه به قراردادهای آتی است با این تفاوت که در قرارداد Option Contract معامله‌گر می‌تواند قبل از سررسید تاریخ نیز اقدام به فروش کند یا اینکه در هنگام سررسید از خرید یا فروش منصرف شود. ما در این مقاله به شرح قرارداد اختیار معامله خواهیم پرداخت.

قرارداد اختیار معامله در بازارهای مالی (Option Contract)

قرارداد اختیار معامله

قرارداد اختیار معامله از نوع قراردادهای مشتقه است که در آن یک تاریخ سررسید و یک قیمت برای پایان قرارداد تعیین می‌شود، در این نوع قرارداد خریدار و یا فروشنده می‌توانند در سررسید با قیمت تعیین‌شده خرید و فروش را انجام دهند، اما تفاوت آن با قراردادهای مشتقه‌ای مانند آتی در این است که هیچ اجباری در انجام معامله برای خریدار و فروشنده وجود ندارد.

قرارداد اختیار معامله چیست؟
قرارداد اختیار معامله، به توافقی می گویند که طبق آن تریدر این حق را دارد که در یک تاریخ مشخص شده یا قبل از آن، یک دارایی را با قیمتی از پیش تعیین‌شده بخرد یا بفروشد.

بیشتر معامله‌گران برای کنترل ریسک دیگر معاملات خود تریدهایی روی قراردادهای اختیار نیز انجام می‌دهند تا ریسکشان را پوشش دهند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قراردادهای مالی پیشنهاد می کنیم مقاله انواع قراردادهای مالی را مظالعه کنید.

روش کار قرارداد اختیار معامله چیست؟

دو مدل قرارداد اختیار معامله یا Option Contract وجود دارد: آمریکایی و اروپایی. در مدلی که به آن آمریکایی می‌گویند، می‌توان قرارداد را قبل از تاریخ سررسید نیز اجرایی کرد، اما در مدل اروپایی حتماً باید تا تاریخ انقضا یا همان سررسید قرارداد صبر کنید. هرچند در مدل اروپایی نیز می‌توان قبل از سررسید معامله را بست، اما تسویه حساب حتماً در زمان سررسید انجام می‌شود. به طور کلی قرارداد آپشن دو نوع است، یکی Put که مربوط به زمانی است که انتظار دارید قیمت کالا یا دارایی پایین‌تر از قیمت فعلی آن باشد و نوع دیگر آن قرارداد Call است که انتظار دارید قیمت در هنگام تاریخ سررسید بالاتر از قیمت فعلی باشد.

ساختار قرارداد Option Contract چیست؟

این مدل قرارداد از چند ویژگی اصلی برخوردار است که ساختار منطقی آن را ایجاد می‌کند.
ویژگی های اصلی قرارداد Option Contract عبارت اند از:

  • اندازه قرارداد: اندازه همان میزان و تعداد مورد معامله از آن دارایی است؛
  • تاریخ قرارداد: تاریخ قرارداد همان زمان سررسید پایان قرارداد است؛
  • قیمت: قیمت تعیین‌شده همان قیمتی است که هنگام سررسید باید معامله در آن قیمت خرید یا فروش شود؛
  • پاداش اختیار: پاداش اختیار یک قیمت شناور است که به نوعی هزینه قرارداد می‌باشد و سرمایه‌گذار برای داشتن حق انتخاب اجرا کردن یا اجرا نکردن آن باید پرداخت کند.

در ادامه تفاوت بین قرارداد آتی با قرارداد اختیار را بیان می کنیم.

معامله اختیار یا آپشن به نوع معامله با تاریخ سررسید و قیمت مشخص گفته می‌شود که از نوع بازار مشتقه است و دو مدل آمریکایی و اروپایی دارد. این قرارداد توسط معامله‌گران حرفه‌ای برای پوشش ریسک استفاده می‌شود.

تفاوت بین قرارداد آتی با قرارداد اختیار

اگر زیاد با این مدل قراردادها کار نکرده باشید، حس می‌کنید که قرارداد به معاملات آتی بسیار شبیه است، به همین دلیل ما در ادامه تفاوت آنها را به صورت کامل برای شما شرح خواهیم داد.

تفاوت بین قرارداد آتی با قرارداد اختیار
قرارداد اختیار (put option) به شما اجازه می‌دهد تا زمانی که قرارداد پایان می‌یابد، دارایی را به قیمت توافقی بفروشید.

این دو مدل قرارداد زیرمجموعه‌ای از بازار مشتقه هستند که شباهت‌های زیادی به یکدیگر دارند، تنها اختلاف آنها در مورد نوع اجرایی کردن معامله است. در قراردادهای آتی همیشه هنگام رسیدن سررسید، به صورت خودکار قرارداد اجرایی می‌شود، به این معنا که طرفین قرارداد در تاریخ و قیمت از پیش تعیین‌شده، موظف به اجرایی کردن قرارداد هستند. اما در قرارداد اختیار، چنین اجباری وجود ندارد، هرچند که اگر انصراف از اجرای معامله صورت بگیرد هزینه‌هایی به طرف دوم معامله که ادعای خرید یا فروش کرده تحمیل می‌شود، اما اجباری برای این کار ندارد.

مثالی از قرارداد اختیار معامله

برای اینکه درک بهتری از قرارداد اختیار معامله داشته باشید با یک مثال آن را توضیح خواهیم داد:

فرض کنید شخصی اقدام به خرید 100 سهم می‌کند که هر سهم آن 50 دلار ارزش دارد و منتظر است با صعود قیمت سهمش سود کند، این شخص برای پوشش ریسک معامله خود یک قرارداد اختیار فروش نیز با هدف قیمتی 48 دلار خریداری می‌کند که هزینه پاداش قرارداد برای هر سهم 2 دلار است.

حالا اگر بازار نزولی شود و خلاف نظر او پیش برود و ارزش سهام آن 35 دلار شود، این فرد در ضرر است، اینجا می‌تواند با فعال کردن قرارداد اختیار خود به قیمت 48 دلار، ضررهای خود را جبران کند و دیگر 35 دلار به آن ضرر بزرگ وارد نمی‌کند. فقط برای این کار باید 2 دلار به ازای هر سهم پرداخت کند. یعنی در معامله اول 35 دلار سهام را فروخته و در معامله اختیار با کسر 2 دلار پاداش، هر سهم را 46 دلار می‌فروشد و به این ترتیب در کل سرمایه‌گذاری خود معادل هر سهم 11 دلار سود می‌کند. این ساده‌ترین نمونه مثال از نحوه استفاده از قرارداد Option است.

آنچه در مقاله اختیار معامله یا آپشن خواندیم:

قرارداد اختیار معامله (Option Contract) یا آپشن، یک نوع قرارداد با تاریخ و قیمت سررسید مشخص است که ورود به معامله آن، یک هزینه به نام پاداش نیز دارد. البته معامله‌گر می‌تواند قبل از سررسید تاریخ، معامله را انجام دهد، ولی باید پاداش را پرداخت نماید یا اینکه در انتهای تاریخ سررسید از معامله منصرف شود و فقط هزینه معامله را پرداخت کند.

سوالات متداول
مدل آمریکایی قرارداد اختیار معامله چیست؟
در مدل آمریکایی، هر زمان که بخواهید می‌توانید از معامله انصراف دهید یا آن را قبل از تاریخ سررسید با پرداخت هزینه پاداش فعال کنید.
مدل اروپایی قرارداد اختیار معامله چیست؟
در مدل اروپایی هم می‌توانید هر زمان که می‌خواهید از معامله انصراف دهید یا آن را فعال کنید، اما پرداختی به شما در تاریخ سررسید فقط انجام می‌شود.
قرارداد اختیار آپشن چه کاربردی دارد؟
این قرارداد برای پوشش ریسک استفاده می‌شود. وقتی شما یک میزان سهام را خریداری می‌کنید، در معامله اختیار آپشن باید برای پوشش ریسک Put یا فروش را انجام دهید تا دو معامله شما همدیگر را پوشش دهند.

مرتضی گودرزی
من از سال ۱۳۹۸ به صورت تخصصی همکاری خود را با بروکرها و مؤسسات آموزشی در حوزه مدیریت مالی و فارکس آغاز کردم…

فهرست مطالب

تبلیغات

امتیازدهی به بروکر از نظر کاربران