توکن، یکی از انواع رمزارزها به شمار میرود و به عنوان واحد دیجیتال مبتنی بر بلاکچین عمل میکند. به رمزارزهایی که فاقد بلاکچین مستقل بوده و به واسطه بلاکچینهای دیگر تعریف و توسعه یافتهاند؛ توکن میگوییم. توکنها، با ارائه قابلیتهایی نظیر انتقال ارزش و دسترسی به خدمات خاص، نقش مهمی در دنیای ارزهای دیجیتال ایفا میکنند. در این مقاله، به مزایا، معایب و کاربردهای توکن در بازار ارزهای دیجیتال میپردازیم. با ما همراه باشید.
توکن چیست؟
توکن یکی از مفاهیم کلیدی در دنیای ارزهای دیجیتال است که به نوع خاصی از رمزارزها اشاره دارد. این نوع داراییها که میتوانند به راحتی مبادله شوند، در اکثر مواقع فاقد بلاکچین مستقل هستند. فرایند ایجاد توکنها معمولا از طریق عرضه اولیه کوین (ICO) انجام میشود و این توکنها میتوانند به عنوان ابزاری برای سرمایهگذاری، ذخیره ارزش و حتی خرید محصولات و خدمات مورد استفاده قرار گیرند.
به عبارت دیگر، توکنها به عنوان واحدهای ارزش در اکوسیستمهای مختلف دیجیتال فعالیت میکنند.
فهرست مطالب
تاریخچه توکن کریپتو
پیش از شکلگیری بازار ICO در سال ۲۰۱۷، رمزارزهایی وجود داشتند که از بیت کوین و اتریوم ساخته شده بودند. اولین ICO و توکن معتبر شناختهشده، مستر کوین (Mastercoin) بود که توسط J.R. Willet در ژانویه ۲۰۱۲ و در انجمن بیت کوین اعلام شد. وی نام وایت پیپر خود را به عنوان دومین وایت پیپر بیت کوین انتخاب کرد. مستر کوین یکی از پروژههای پیشگام در توصیف بهرهگیری از لایههای اضافی برای افزایش کارایی ارزهای دیجیتال به شمار میرود.
کاربردهای توکن
در این قسمت، به کاربردهای توکن اشاره خواهیم کرد که شامل موارد زیر میشود:
حق دسترسی و تدارکات؛
ٰسیستمهای رایگیری و حاکمیت؛
انتقال دارایی؛
معاملات غیر متمرکز؛
در ادامه، به بررسی جزئیات کاربردهای گفته شده خواهیم پرداخت:
حق دسترسی و تدارکات
در برخی از پلتفرمهای دیجیتال، توکنها میتوانند به عنوان کلیدهایی برای دسترسی به محتوا یا خدمات خاص عمل کنند. به عنوان مثال، توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) در دنیای هنر دیجیتال، برای هنرمندان و خریداران این امکان را فراهم میسازد که آثار دیجیتال را با گواهی مالکیت خاص خریداری کنند. این ویژگی به کاربران این امکان را میدهد که از حقایق مالکیت دیجیتال بهرهمند شوند و دنیای جدیدی از تجارت و هنر را تجربه کنند.
سیستمهای رایگیری و حاکمیت
توکنها در اکوسیستمهای بلاکچینی میتوانند به عنوان ابزارهایی برای رایگیری و شکلگیری حاکمیت عمل کنند. این بدان معنا است که کاربران با استفاده از توکنهای خود میتوانند در فرایندهای تصمیمگیری مربوط به توسعه پلتفرمها و تغییرات در پروتکلها مشارکت کنند.
این نوع حاکمیت، به تقویت حس همکاری و مشارکت در میان اعضای شبکه کمک میکند.
انتقال دارایی
توکنها همچنین میتوانند به عنوان نمایندهای از داراییهای فیزیکی از جمله طلا، ملک و حتی سهام شرکتها عمل کنند. این قابلیت به کاربران این اجازه را میدهد که داراییهای خود را به سادگی و به شکلی بینالمللی منتقل کنند. به ویژه در کشورهایی با زیرساختهای مالی محدود، این ویژگی میتواند به کاهش هزینهها و تسهیل فرایند انتقال داراییها کمک کند که منجر به افزایش دسترسی به بازارهای جهانی میشود.
معاملات غیر متمرکز
یکی از برجستهترین کاربردهای توکنها، در حوزه معاملات غیر متمرکز (DEX) است. این سیستمها به کاربران اجازه میدهند تا بدون نیاز به متولی یا نهاد مالی متمرکز، ارزهای دیجیتال را با یکدیگر مبادله کنند.
این امر منجر به کاهش هزینههای معاملاتی ناشی از کارمزدهای بالا و افزایش امنیت تراکنشها میشود چرا که دادهها بر روی شبکهای توزیعشده ثبت میگردند. به این ترتیب، کاربران میتوانند به طور مستقیم و بیواسطه با یکدیگر تعامل داشته باشند و از مزایای یک بازار کارا بهرهمند شوند.
توکن نوعی ارز دیجیتال است که در یک بلاک چین موجود عرضه میشود، برخلاف کوین که بلاک چین خاص خود را دارد. توکنها کاربردهای زیادی دارند مانند دیفای، رایگیری، ارز درون بازی و…
انواع توکن
در این قسمت، به بررسی انواع توکنها از قبیل توکنهای زیر میپردازیم.
توکنهای پایدار؛
توکنهای کاربردی؛
توکنهای غیرقابل تعویض؛
توکن حاکمیتی؛
توکنهای پرداخت.
در ادامه، به تشریح هر یک از انواع گفته شده خواهیم پرداخت.
توکنهای پایدار (Stable Coin)
توکنهای پایدار یا استیبل کوین ها، نوعی از توکنها هستند که به یک دارایی پایه مانند دلار، یورو یا طلا متصل شده و ارزش آنها در طول زمان ثابت میماند. این نوع توکنها به طور خاص برای کاهش نوسانات قیمت و فراهم کردن ابزارهای مالی پایدار طراحی شدهاند. معروفترین مثال از این توکنها، توکن تتر (USDT) است که به دلار آمریکا وابسته است و به کاربران این امکان را میدهد که در دنیای کریپتو بدون نگرانی از نوسانات شدید بازار، معاملات خود را انجام دهند.
توکنهای کاربردی (Utility Token)
توکنهای کاربردی در واقع توکنهایی هستند که به منظور ارائه خدمات خاصی در یک پلتفرم یا شبکه خاص ایجاد شدهاند. این توکنها به کاربران این امکان را میدهند که از خدمات و محصولات موجود در شبکه بهرهمند شوند. برای مثال، توکنهای ERC-20 که بر بستر شبکه اتریوم ساخته میشوند، به طور گستردهای در پروژههای بلاکچینی مختلف به عنوان توکنهای کاربردی استفاده میشوند. این توکنها به کاربران این امکان را میدهند که به خدمات ویژهای دسترسی پیدا کنند یا حق رای در تصمیمگیریهای مهم را داشته باشند.
توکنهای غیرقابل تعویض (NFTs)
هر یک از توکنهای غیرقابل تعویض یا NFTها، منحصر به فرد بوده و قابلیت تعویض با یکدیگر را ندارند. این توکنها معمولا برای نشان دادن مالکیت آثار هنری دیجیتال، موسیقی، بازیها و سایر داراییهای دیجیتال استفاده میشوند. ویژگی اصلی NFTها، قابلیت تایید مالکیت و اصالت هر توکن است که آنها را برای هنرمندان و خالقان محتوا بسیار ارزشمند میکند.
توکن حاکمیتی (Governance Token)
توکنهای حاکمیتی به کاربران این امکان را میدهند که در فرایند تصمیمگیری در مورد پروژهای خاص شرکت کنند. دارندگان این توکنها میتوانند نظرات خود را ارائه دهند و در نهایت در مورد تغییرات و بروزرسانیهای آینده پروژه رایگیری کنند. این نوع توکنها به نوعی به کاربران قدرت میدهند تا در جهت آینده پروژه نقش داشته باشند و به بهبود و توسعه آن کمک کنند.
توکنهای پرداخت (Payment Tokens)
توکنهای پرداخت به عنوان واحدهای اصلی تراکنش در یک شبکه بلاکچین عمل میکنند. این توکنها معمولا برای انجام تراکنشها و خرید کالاها و خدمات استفاده میشوند. بیت کوین به عنوان نخستین توکن پرداخت در جهان رمزنگاری شناخته میشود و از آن زمان سایر توکنها از جمله لایت کوین، ریپل و غیره به بازار آمدهاند که به عنوان روشهای پرداخت مطرح شدهاند.
تفاوت توکن (Token) و کوین (Coin)
توکن و کوین هر چند گاهی به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما تفاوتهای اساسی دارند که در ادامه به آنها پرداخته میشود.
تعریف: کوینها ارزهای دیجیتال مستقل هستند که بر روی بلاکچینهای خاص خود عمل میکنند مانند بیت کوین و اتریوم، در حالی که توکن ها داراییهایی هستند که بر روی بلاکچینهای دیگر ایجاد میشوند.
استفاده: کوینها معمولا به عنوان پول برای تراکنشها استفاده میشوند، در حالی که توکنها میتوانند نمایانگر داراییهای متفاوتی در یک پلتفرم باشند.
توسعه: کوینها نیاز به توسعه بلاکچین مستقل دارند، در حالی که توکنها میتوانند با استفاده از استانداردهای موجود مانند ERC-20 بر روی بلاکچینهای موجود ایجاد شوند.
نحوه ایجاد: کوینها از طریق فرایند استخراج (Mining) یا تولید (Minting) به وجود میآیند، ولی توکنها معمولا از طریق عرضه اولیه توکن (ICO) یا فرایندهای مشابه ساخته میشوند.
قیمتگذاری و بازار: کوینها معمولا در صرافیهای بزرگ و با حجم معاملات بالا خرید و فروش میشوند، در حالی که توکنها بیشتر در پلتفرمهای خاص و بازارهای مربوط به خود معامله میشوند.
توکن سوزی چیست؟
به فرایندی که در آن بخشی از توکنهای موجود در بازار به طور دائمی از گردش خارج میشوند؛ توکن سوزی گفته میشود. این عمل با هدف کاهش عرضه کل توکنها انجام میگیرد و میتواند به افزایش ارزش توکنهای باقیمانده کمک کند.
به عبارت دیگر، با سوزاندن توکنها، عرضه کمتر میشود و در نتیجه تقاضا میتواند بر قیمت تاثیر مثبت بگذارد. این روش یکی از راهکارهای مدیریتی در اکوسیستمهای بلاکچینی به شمار میآید که برای تثبیت بازار و ایجاد انگیزه میان سرمایهگذاران استفاده میشود.
مثال هایی برای درک بهتر Token
توکنهای ارز دیجیتال، یکی از اجزای اصلی فناوری بلاکچین هستند که به عنوان واحدهای ارزش در شبکههای مختلف عمل میکنند. برای درک بهتر این مفهوم، میتوان به چند مثال ساده اشاره کرد.
توکن ریپل که به اختصار XRP نامیده میشود، به منظور تسهیل تراکنشهای مالی بینالمللی ایجاد شده است. این توکن به بانکها و موسسات مالی کمک میکند تا بتوانند وجه را به سرعت و با هزینهای کمتر نسبت به روشهای سنتی انتقال دهند. استفاده از ریپل در معاملات مالی به افزایش سرعت و کاهش هزینهها منجر شده و این موضوع باعث محبوبیت آن در میان موسسات مالی گردیده است.
تتر (USDT) یکی از توکنهای پایدار (stablecoin) است که ارزش آن به داراییهای واقعی مانند دلار آمریکا وابسته است. این توکن به افراد این امکان را میدهد تا با حفظ ارزش سرمایه خود در دنیای ارزهای دیجیتال، از نوسانات قیمتی سایر ارزها دور بمانند. به عبارتی، تتر به عنوان یک پل میان ارزهای دیجیتال و ارزهای سنتی عمل میکند و کاربران میتوانند به راحتی ارزهای دیجیتال را خرید و فروش کنند.
هدف ساخت توکن چیست؟
هدف اصلی از ساخت توکنها، کاهش هزینهها و سادهسازی فرایند جذب سرمایه برای پروژهها است. ایجاد یک توکن در بستر ارزهای دیجیتال نیاز به هزینههای هنگفت ندارد و این امر باعث میشود بسیاری از شرکتها به سمت این مدل جذب سرمایه حرکت کنند. همچنین، ساخت توکن نسبت به ایجاد یک بلاکچین اختصاصی بسیار آسانتر است؛ به گونهای که تیمهای کوچک با داشتن دانش برنامهنویسی و آشنایی با قراردادهای هوشمند قادر به ایجاد توکنهای خود هستند. علاوه بر این، استفاده از شبکههای بلاکچینی معتبر و بزرگ مانند اتریوم باعث افزایش امنیت میشود، چرا که با رشد تعداد کاربران یک شبکه، سطح امنیت آن نیز ارتقا مییابد.
آزادسازی توکن چیست؟
آزادسازی توکن، به معنای آزاد کردن مقدار مشخصی از توکنهایی است که پیشتر به دلایل مختلف قفل شده یا محدودیتهایی برای گردش آنها وجود داشت. این توکنها معمولاً در اختیار توسعهدهندگان پروژه یا سرمایهگذاران اولیه هستند. آزادسازی توکن میتواند تأثیر چشمگیری بر حجم معاملات، نوسانات قیمت، نقدینگی و وضعیت کلی بازار ارزهای دیجیتال بگذارد. هنگامی که توکنها قفل میشوند، به دلایل امنیتی، مقررات قانونی یا قوانین داخلی شرکت، امکان انتقال یا معامله آنها وجود ندارد.
آنچه که از مقاله توکن چیست؟ آموختیم:
در این مقاله به بررسی مفهوم توکن و کاربردهای آن پرداخته شد. توکنها به عنوان واحدهای دیجیتالی شناخته میشوند که در بستر بلاکچین برای انتقال ارزش، شناسایی داراییها و انجام تراکنشها مورد استفاده قرار میگیرند. انواع مختلف توکنها شامل توکنهای کاربردی، توکنهای امنیتی و توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) هستند که هر کدام ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند. به طور کلی، توکنها نقش مهمی در تحول اقتصاد دیجیتال و بهبود فرایندهای مالی ایفا میکنند و آیندهای روشن برای توسعه و استفاده از آنها در صنایع مختلف متصور است.
سوالات متداول
تفاوت بین توکن و کوین چیست؟
تفاوت اصلی بین توکن و ارز دیجیتال این است که توکنها بلاک چین خود را ندارند. آنها داراییهای غیربومی هستند و باید از زیرساخت یک بلاک چین دیگر استفاده کنند.
آیا بیت کوین توکن است؟
در حالی که همه ارزهای دیجیتال از نظر فنی توکن هستند، اما معمولا بیت کوین را بهعنوان توکن حساب نمیکنند، بلکه بیشتر بهعنوان سکه محسوب میشود.
توکن سوزی چیست؟
توکن سوزی به فرآیند حذف تعدادی از توکنها از گردش بازار گرفته میشود، بهطوریکه قابل بازیابی نباشند.
من امیرحسین پیروزی هستم از سال 2012 وارد بازارهای مالی شدم و سرمایه گذاری خود را در بورس شروع کردم؛ سپس در سال 2016 وارد بازار فارکس شدم و سعی کردم تجربیات خود را در تحلیل تکنیکال، معامله بر روی سرمایه جذب شده …
در حال مطالعه
توکن چیست و چگونه کار میکند؟ + توکن ارز دیجیتال چیست؟