در ابتدا قبل از اینکه این مقاله را مطالعه کنید، اگر در حال یادگیری فارکس هستید و نیاز به یک آموزش کامل دارید، توصیه می‌کنیم وارد صفحه آموزش فارکس شوید.
چارت پترن یا الگوهای نموداری چیست؟
الگوی نمودار بازار فارکس یک نمایش گرافیکی از قیمت جفت ارز است. این الگوها قیمت‌های تاریخی و فعلی جفت ارز را به تصویر می‌کشند تا به معامله‌گران کمک کنند که روند حرکت قیمت آینده یک جفت ارز را پیش‌بینی کنند. از طریق این نمودارها است که معامله گران می توانند نقاط ورود و خروج سودآور را به همراه تجزیه و تحلیل مدت زمان ادامه یک روند و همچنین مدت زمان پایان یافتن آن را پیش‌بینی کنند.
الگوهای مهم کلاسیک در فارکس
تعداد الگوهای بازار فارکس بسیار زیاد هستند و یادگیری تمام آن الگوها شاید کاری بسیار سخت و و زمانبر یا حتی ناممکن باشد، زیرا برای یادگیری هر الگو اگر فقط دو هفته وقت بگذارید و تمرین کنید، به بیش از دو سال تمرکز و آموزش نیاز دارید که کاری بس طاقت‌فرسا است. علاوه بر این، شما نیاز به یادگیری این همه الگو ندارید زیرا قرار نیست یک متخصص و مدرس آموزش الگوهای نموداری شوید بلکه برای کسب سود از بازارهای مالی، شناخت مهمترین الگوها را لازم دارید تا با آن‌ها آشنا شده و در بازار از آن‌ها به عنوان یک تاییدیه‌ی اضافی استفاده کنید، زیرا در بازار فعلی و به خصوص در تایم‌فریم‌های پایین، اکثر این الگوها در ظاهر فیل یعنی با عدم موفقیت روبه‌رو می‌شوند، البته در ظاهر، که پرداختن به این موضوع مقاله‌ای مجزا را می‌طلبد.
شما اگر بتوانید تنها ۱۵ الگوی نموداری بازار فارکس را روی چارت قیمتی تشخیص دهید و با استفاده از آن‌ها و به کمک تاییدیه‌های دیگر، جهت روند آینده را درست پیش‌بینی کنید، بدون تردید موفقیت زیادی در معامله‌گری به دست خواهید آورد. در ادامه با این الگوهای آشنا می‌شوید:
- الگوی نموداری دابل تاپ؛
- الگوی نموداری دابل باتم؛
- الگوی نموداری سر و شانه‌ها؛
- الگوی سر و شانه معکوس؛
- الگوی نموداری سه قله؛
- الگوی سه کف؛
- الگوی وج؛
- الگوی CHoCH؛
- الگوی BSM؛
- الگوی نمودار مثلثی؛
- الگوی فنجان و دسته؛
- الگوی نمودار مستطیل صعودی؛
- مستطیل نزولی؛
- الگو پرچم.
در ادامه به معرفی الگوهای گفته شده خواهیم پرداخت:
الگوی نموداری دابل تاپ (Double top):
به الگوی «دابل تاپ»، الگوی «دو قله» و «دو سقف» نیز میگویند و همین طور به الگوی «دابل باتم» نیز الگوی «دو کف» و «دو دره» نیز گفته می‌شود. این الگوها به ترتیب به شکل‌های M و W انگلیسی هستند.
در الگوی دابل تاپ، اگر روند قیمت صعودی است، نیازی نیست تا آن را از ابتدا و کندل به کندل تعقیب کنید، بلکه کافی است تا گذشته چارت را ببینید. اگر مشاهده کردید که قیمت دو قله زده است و پس از قله دوم نزولی شده است، اکنون زمان آن فرا رسیده است که روند را تعقیب کنید. زمانی که قیمت به «خط گردن» رسید، تحلیل کنید که چه کاری بهتر است انجام دهید. به پایین‌ترین نقطه قیمت در میان دو قله «خط گران» گفته می‌شود. زمانی که قیمت به این نقطه می‌رسد، روی پایین‌ترین نقطه یک خط افقی بیندازید. اکنون سعی کنید رو خط یک ناحیه به ارتفاع مثلا سه تا پنج پیپ رسم کنید. خط ترسیم شده می‌تواند وسط این ناحیه قرار گیرد زیرا قیمت معمولا به ناحیه واکنش نشان می‌دهد نه یک خط باریک. اگر قیمت از ناحیه فوق برگشت کند، الگوی شما فیل (Fail) می‌شود و آن را نادیده بگیرید. اما اگر از ناحیه رو به پایین شکست، اکنون آماده باز کردن پوزیشن باشید. برای مطالعه بیشتر به مقاله الگو دو کف و دو سقف مراجعه کنید.
روش معامله الگوی دابل تاپ:
برای ورود به پوزیشن در این الگو، قیمت باید ناحیه گردن را بشکند و چند کندل (در همان تایم‌فریم) نزولی شود. هنوز زمان ورود فرا نرسیده است، پس تامل کنید. اگر قیمت برگشت و به ناحیه پولبک زد، در صورتی که بازگشت قیمت برای پولبک با سختی و کندل‌های ضعیف انجام شود و پس از بولبک یک کندل قدرتمند نزولی بزند، پس از آن می‌توانید معامله فروش یعنی Sell باز کنید و تا ناحیه مقاومتی پیش رو به عنوان اولین «حد سود» با آن همراه شوید. تارگت نهایی نیز می‌تواند کف روند صعودی قبلی باشد که این الگو را شکل داده است.
الگوی دو قله به شکل M انگلیسی تشکیل می‌شود که به آن الگوی «دابل تاپ» یا «دو قله» میگویند.
الگوی نموداری دابل باتم (double bottom):
الگوی «دو کف» که «دو دره» نیز نامیده می‌شود، در کف یک روند نزولی تشکیل می شود و به شکل W انگلیسی است.
روش معامله الگوی دابل باتم:
برای ورود به پوزیشن در الگوی «دابل باتم» نیز مانند الگوی «دو سقف» عمل کنید. در اینجا فقط روند معکوس شده و شما پس از شکسته شدن خط یا ناحیه گردن، پوزیشن خرید یعنی Buy باز می‌کنید.
سایر شرایط نیز برعکس الگوی «دو قله» است.
الگوی نموداری سر و شانه‌ها یا (Head & Shoulders):
الگوی نموداری «سر و شانه‌ها» که به اختصار «سر و شانه» گفته می‌شود، سومین الگوی مهم است. این الگو نیز مانند الگوهای قبلی هم در روندهای صعودی و هم در روندهای نزولی دیده می‌شود. این الگو بسیار شبیه به الگوی «دو قله» است اما با این تفاوت که در میان دو قله، یک قله بالاتر نیز تشکیل می‌شود که از برخی جهات به الگوی «سه قله» شباهت دارد. الگوی سر و شانه در روند صعودی، عملکردی کاملا شبیه به الگوی دو قله دارد. این الگو ابتدا شانه چپ، سپس سر و در نهایت شانه راست شکل می‌گیرد. شما پس از نزولی شدن قیمت از راس شانه راست، خط گردن را رسم کرده و سپس بر روی آن یک ناحیه چند پیپی ترسیم کنید.
روش معامله الگوی سر و شانه:
برای ورود و خروج به پوزیشن نیز دقیقا مانند دستورالعمل الگوی «دو قله» مراحل را انجام دهید.
الگوی سر و شانه معکوس:
الگوی سر و «شانه معکوس» در کف یک روند قیمتی نزولی شکل می‌گیرد. این الگو نیز در کف روند نزولی سه قله تشکیل می‌دهد که کف قله وسط، از دو قله دیگر پایین‌تر است.
به عبارتی این الگو دقیقا معکوس الگوی «سر و شانه» در روند صعودی است.
روش معامله الگوی سر و شانه معکوس:
روش معامله در این الگو، دقیقا مانند روش الگوی سر و شانه است منتها به صورت معکوس و زمانی که قیمت از ناحیه گردن به طرف بالا خارج شد، اجازه دهید تا چند کندل بالا برود و سپس برگردد و به این ناحیه پولبک بزند. سپس در بالای اولین کندل قدرتمند صعودی می‌توانید ورود کرده و پوزیشن خرید یعنی Buy باز کنید و تا ناحیه بعدی به عنوان حد سود اول همراه باشید و چنانچه قیمت با قدرت از آن عبور کرد، تا انتهای روند، بتوانید در پولبک‌ها وارد پوزیشن خرید شوید.
الگوی نموداری سه قله (Triple Top Chart Pattern):
در این الگو روند قیمت بر روی چارت صعودی است. سپس قیمت در یک ناحیه مقاومتی ریورس انجام می‌دهد و تا یک ناحیه حمایتی پایین می‌آید. تا اینجا اولین قله قیمتی بر روی چارت شما شکل گرفته است. سپس قیمت صعودی شده اما از ناحیه سقف قبلی نمی‌تواند بالاتر برود و باز ریورس می‌کند و با ر دیگر این موضوع تکرار می‌شود و قیمت پس از این که به ناحیه مقاومتی دو سقف قبلی می‌رسد نمی‌تواند آن را بشکند و از آن عبور کند و به ناچار نزولی می‌شود.
اکنون شما به آسانی می‌توانید سه قله را به وضوح ببینید. تا اینجا شما فقط تماشاگر بوده‌اید اما از اینجا باید کاملا دقیق روی رفتار قیمت تمرکز کند. قیمت ممکن است به طور تند و شارپ یا آهسته آهسته به نزول خود ادامه دهد. هنگامی که قیمت به خط گردن یا ناحیه گردن بین سه قله رسید می‌توانید آماده باز کردن پوزیشن شوید.
قیمت اگر به ناحیه گردن رسید و موفق شد آن را بشکند و به نزول خود ادامه دهد، می‌توانید به پوزیشن فروش فکر کنید. اگر تریدر پر ریسکی هستید می‌توانید پس از این که قیمت زیر ناحیه گردن کلوز کرد، یعنی یک کندل بسته شد، از کندل نزولی دیگر ترید Sell باز کنید. اما اگر تریدر محتاط و کم ریسکی هستید و دوست دارید با تاییدیه بیشتر وارد ترید شوید صبر کند تا قیمت چند کندل نزول کند، سپس برگردد و به ناحیه گردن بولبک بزند و پس از آن که نزولی شد، می‌توانید پوزیشن فروش باز کنید. برای قرار دادن استاپ لاس نیز می‌توانید از نواحی مقاومت استفاده کنید.
الگوی سه کف (triple bottom pattern):
این الگو دقیقا معکوس الگوی سه قله است که در انتهای یک روند نزولی تشکیل می‌شود. قیمت پس از این که سه کف یا سه دره ساخت، صبر کنید تا روند که اکنون صعودی شده به ناحیه گردن برسد. سپس اگر قدرت لازم برای شکستن این ناحیه را داشت و از آن عبور کرد، در آن صورت می‌توانید پوزیشن خرید باز کنید.
اگر تریدر محتاطی هستید و تمایل به ریسک زیاد ندارید، می‌توانید کمی بیشتر تامل کنید تا قیمت چند کندل بالا برود و سپس اگر به ناحیه گردن پولبک زد، وارد پوزیشن Buy شوید و تا اولین ناحیه مقاومتی پیش رو با قیمت همراه شوید و در صورت عبور از آن، تا نواحی مقاومتی بالاتر نیز قیمت را همراهی کنید و بر میزان سود خود بیفزاید. برای مطالعه بیشتر به مقاله الگو سه کف و سه سقف مراجعه کنید.
